سرویس های اطلاعاتی بریتانیا و ایالات متحده آمریکا عوامل اصلی خود را در کودتای 28 مرداد 1332 به هر نامی معرفی کنند، امروزه برای ما شناخت این افراد، که بنیان گذاران و گردانندگان شبکه های مخفی آن سال ها و دهه های پسین بشمار می روند، دشوار نیست. این کانون با تاروپود سیاست و اقتصاد و فرهنگ جامعه ایران چنان آمیخته شد که حضور سنگین و تأثیرگذار آن، از جمله در تاریخنگاری کودتای 28 مرداد 1332، تا به امروز قابل لمس است.

تاریخ اجتماعی در سال‌های اخیر عامليت تاريخي را منحصر به فرادستان و نهادهاي اجتماعي و سياسي نمی‌داند و بيشتر در پي يافتن نقش مردم، گروه‌ها و جریان‌های حذف‌شده در تحولات جامعه است. برخلاف تاریخ‌نگاری از بالا که سلطه‌ای طولانی در تاریخ‌نگاری جهان داشته، تاريخ‌نگاري از پایین معطوف است به تاریخ حاشیه‌ها، گروه‌ها و طبقات پایین جامعه، تاریخ جنبش‌های اجتماعی این گروه‌ها، اقشار و طبقات و نقش‌شان در فرآیند تکوین جامعه، تاریخ فعالیت‌های اجتماعی - سیاسی مردم. این شکل از تاریخ‌نگاری با تمرکز بر زندگی مردم عادی، حیات روزمره‌شان، اعتراضات و مبــارزات حـذف‌شدگــان و گروه‌های فرودست جامعه، سیاست و مردم را در فرآیند دگرگون‌سازی ساختارها نشان می‌دهد.